Heo mắc bệnh LMLM tại một trang trại ở TPHCM

Tuy nhiên khi trại xảy ra bệnh lở mồm long móng lại gây thiệt hại nặng nề cho các trại chăn nuôi, sau đây là 5 nguyên nhân dẫn tới những thiệt hại lớn như vậy:

Nguyên nhân 01: Tỷ lệ chết không cao nhưng tốc độ lây lan nhanh và hầu hết các loại heo trong trại đều mắc bệnh.

 

Do virus gây bệnh lở mồm long móng có kích thước rất nhỏ, nhẹ và có khả năng đề kháng cao với các điều kiện môi trường do vậy chỉ 1 ô trong trại nổ dịch là gần như cả trại sẽ nổ dịch ngay sau đó (thời gian ủ bệnh của FMD từ 7-10 ngày, mỗi ngày 1 heo ủ bệnh có thể bài thải ra môi trường gần 1 tỷ virus).

Với tốc độ lây lan nhanh như vậy, gần như 100% các khu vực trong trại cần áp dụng nghiêm ngặt các quy định về an toàn sinh học cũng như việc điều trị heo bệnh cũng sẽ được triển khai. Tất cả những điều này sẽ đẩy thiệt hại kinh tế của trại tăng lên.

 Gần như 100% heo trong trại mắc bệnh

Nguyên nhân 02: Mặc dù heo bị cấp tính nhưng không chết ngay.

Heo mắc bệnh lở mồm long móng (FMD) thường ở thể cấp tính, tuy nhiên do tỷ lệ chết thấp nên thông thường heo sẽ sốt cao, bỏ ăn, mụn nước ở miệng, vú và chân ngày một nhiều, dẫn tới chi phí điều trị tăng nhanh chóng.

- Chi phí nhân công (chiếm nhiều nhất trong việc điều trị FMD trên heo)

- Chi phí thuốc thú y

- Chi phí sát trùng, cách ly

- Chi phí tiêu hủy

trong 4 nhóm chi phí lớn trong việc điều trị FMD  thì chi phí về nhân công chiếm lớn nhất, với 1 trại nổ dịch FMD thông thường việc cấm trại và thực hiện sát trùng nghiêm ngặt phải mất 4-6 tháng. 

 

Nguyên nhân 03: Thiệt hại đầu con

Với FMD chúng ta đều biết không có tỷ lệ chết quá lớn, tuy nhiên FMD gây suy giảm miễn dịch do đó việc FMD kế phát các bệnh thường trực trong trại như Ecoli, Salmonela, Suyễn (MH) ... sẽ gây thiệt hại đầu con đáng kể trên heo.

Đặc biệt với heo con; có tới hơn 90% heo con theo mẹ bị loại hoặc chết khi trại nổ dịch FMD.

Số heo nái bị loại thải sau FMD cũng lên tới 40% 

 

Tiêu hủy heo nái và heo con mắc bệnh FMD ở một ổ dịch tại Kom Tum

 

Nguyên nhân 04: Chi phí do heo giảm năng suất, giảm tăng trọng

Với heo nái và heo đực giống (heo nọc) năng xuất giảm đáng kể khi trại nổ dịch FMD

• Số heo con đẻ ra giai đoạn này gần như chết và loại hoàn toàn
• Số nái sảy thai tăng nhiều do virus xâm nhập qua nhau thai và giết chết heo con từ trong bào thai, do vậy gần như tất cả các giai đoạn mang thai đều có hiện tượng sảy thai và đẻ non.
• Ngoài ra việc xuất hiện nhiều mụn nước ở vú cũng kích thích các bệnh kế phát tại đây, từ đó ảnh hưởng tới năng xuất của nái sau này.

Với heo thịt, việc sốt cao, giảm ăn và bị sử dụng kháng sinh (trong việc kiểm soát kế phát) sẽ làm tốc độ tăng trọng của heo giảm mạnh từ đó gây thiệt hại kinh kết kép (chi phí thú y tăng + tăng trọng giảm)

 Heo tăng trong thấp giá bán heo thấp hơn thị trường

 

Nguyên nhân 05: Thiệt hại thương hiệu và giá bán thịt và giá bán giống

Việc trang trại nổ dịch, đặc biệt là FMD một bệnh có nhiều biểu hiện điển hình để các thương lái nhận ra. Từ đó giá bán sẽ thấp hơn mặt bằng chung của thị trường trong vùng.

Việc công bố trại có dịch (FMD là bệnh bắt buộc phải công bố) sẽ ảnh hưởng tới việc vận chuyển heo ra vào vùng dịch. Từ đó giá heo hơi hay heo giống trong vùng dịch cũng sẽ bị kéo thấp hơn khu vực khác do cấm vận chuyển heo ra vùng dịch.

Với các trại heo giống, việc để nổ dịch FMD sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới thương hiệu. Giảm uy tín của trại, nếu việc xử lý truyền thông không thực sự tốt hoặc việc thiếu trung thực trong việc làm các giấy kiểm dịch khi xuất heo giống ra thị trường gây phản ứng “tiêu cực” và “phẫn nộ” từ cộng đồng có thể dẫn tới việc đóng cửa trang trại.

 

 

Với những thiệt hại nêu trên ta thấy FMD là một trong nhiều bệnh cần được kiểm soát chặt chẽ, việc có vaccine phù hợp với chủng gây bệnh ở Việt Nam đã giúp chúng ta phần nào trong việc kiểm soát FMD tại trại

 

 

 Lịch sử dụng vaccine cho trại heo 

Heo đực giống (heo nọc): năm 2 lần

Heo hậu bị: trước khi phối 45 ngày

Heo nái: sau khi phối 12 tuần

Heo con:

Mũi 01: 6-8 tuần tuồi

Mũi 02: 10-12 tuần tuổi

Lịch vaccine cho heo con có thể thay đổi dựa vào chương trình kiểm soát miễn dịch để tránh hiện tượng trung hòa kháng thể mẹ truyền

(Lịch vaccine được công ty Avac cung cấp)

 

 

Giới thiệu sản phẩm vaccin Cavac FMD – Type O

- Vaccin Cavac FMD – Type O được công ty TNHH MTV Avet nhập khẩu từ Trung Quốc là một sản phẩm duy nhất trên thị trường có 2 kháng nguyên bao gồm:

               + O/Mya98/XJ/2010 thuộc dòng O-Mya98 đang lưu hành chủ yếu ở Việt Nam theo công văn số 12/TY-DT ban hành ngày 03/01/2019 của Cục Thú y.

              + O/GX/09-7 thuộc dòng O-CATHAY đây là dòng Cathay mới đang lưu hành chủ yếu tại Trung Quốc.

- Với hàm lượng kháng nguyên 6PD₅₀ và 10PD₅₀ , Vaccin Cavac FMD – Type O tạo được kháng thể nhanh, mạnh và kéo dài giúp bảo vệ đàn heo được tốt hơn.

-Vaccin đang được các tập đoàn chăn nuôi quy mô lớn ở Việt Nam tin dùng và hiệu quả đã được kiểm chứng thông qua các báo cáo thử nghiệm tại thực địa các trang trại.