Bệnh lở mồm long móng trên heo (Foot & Mouth disease – FMD) là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và có lịch sử lâu đời. Bệnh được phát hiện lần đầu tiên năm 1897, do bác sỹ Friedrich Loeffler phát hiện

Cho đến nay bệnh đã xuất hiện tại hầu hết các châu lục trên thế giới, bệnh được OIE xếp và các bệnh nguy hiểm cần được báo cáo và kiểm soát. Hiện Việt Nam là một trong 7 nước nằm trong tiểu ban phòng chống FMD trên gia súc do OIE thành lập năm 1994: Myanmar, Thái Lan, Lào, Campuchia, Việt Nam, Malaysia và Philipin (trước đó là nhóm phối hợp không chế bệnh FMD của khu vực).

Cuối năm 2018, đầu năm 2019 vừa qua bệnh lở mồm long móng (FMD) đã bùng phát và gây nhiều thiệt hại cho ngành chăn nuôi heo nước ta.

 

Tiêu hủy heo mắc bệnh LMLM tại Vũng Tàu

 

Sơ lược về virus FMD và khả năng đề kháng ngoài môi trường của nó

 

Virus gây bệnh lở mồm long móng (FMD) được ghi nhận có 7 chủng virus gây bệnh gồm các typ A, O, C, SAT1, SAT2, SAT3 và Asia1. Ở vùng Đông Nam Á trong đó có Việt Nam chủ yếu gây bệnh trên gia súc có 3 typ A, O và Asia1, tuy nhiên trên Heo được ghi nhận chủ yếu là typ O hai typ A và Asia1 ít ghi nhận gây bệnh trên heo.

 

Virus gây bệnh lở mồm long móng  có nhiều typ và subtyp nhưng không có miễn dịch chéo, tức là heo mắc bệnh do chủng A gây ra, khi được tiêm phòng và tạo miễn dịch với chủng A nhưng sau đó virus chủng O xâm nhập vẫn có khả năng gây bệnh cho heo.

 

Virus FMD có khả năng đề kháng rất cao với môi trường: 

Virus sống được trong đất ẩm có thể sống được hàng năm, trên lông gia súc có thể sống được 04 tuần, trong cỏ khô virus sống được 8-15 tuần. Trong tủy xương gia súc chết tồn tại được 40 ngày. Virus sống được 3 tháng trong thịt đông lạnh, 2 tháng trong thịt hun khói, giăm bông, xúc xích. Trong môi trường phân khô sống được 14 ngày (mùa hè), trong phân nhão (mùa đông) số được 06 tháng. Trong môi trường nước tiếu virus sống được 39 ngày. Trong đất virus sống được 3 ngày (mùa hè) và 28 ngày  (mùa đông)

 

Với nhiệt độ cao, virus dễ bị tiêu diệt: ở 30-37oC virus sống được 4-9 ngày, ở 50oC virus chịu được 30 phút, ở 70oC virus chết sau 5-10 phút.

 

Virus bất hoạt ở PH<6,5 hoặc pH>11

 

Với các chất sát trùng, phải các chất sát trùng mạnh mới có khả năng tiêu diệt virus (như NaOH 1%, Folmol 2-5% ...)

 

Bệnh lở mồm long móng gây bệnh trên heo ở tất cả các độ tuổi thường bùng phát vào thời điểm đầu mùa lạnh sau đó lây lan và  gây bệnh rộng khắp vào các tháng tiếp theo.

 

Các biểu hiện chủ yếu là mụn nước ở mõm, lưỡi, môi, miệng, và giữa các ngón chân…khi mụn vỡ loét ra làm vật đi lại, ăn uống khó khăn. Ngoài ra các biểu hiện như sốt, trầm cảm, giảm tăng trọng, giảm năng suất…cũng chiếm một tỷ lệ nhất định. Heo con tỷ lệ tử vong cao. Heo trưởng thành tỷ lệ tử vong thấp nhưng hệ thống miễn dịch suy giảm mạnh

hình ảnh heo mắc bệnh LMLM

 

Heo mắc bệnh LMLM với bệnh tích tại chân

 

Với những đặc tính như vậy, bệnh Lở mồm long móng (FMD) đã gây nhiều thiệt hại kinh tế cho người chăn nuôi heo ở nước ta.

 

Cụ thể theo báo cáo của Cục Thú y (Bộ NN-PTNT), chỉ trong 2 tháng (tháng 12/2018 và tháng 01/2019), đã xảy ra 48 ổ dịch lở mồm long móng tại 6 tỉnh, thành phố là Hà Nội, Bắc Ninh, Hòa Bình, Hà Nam, Yên Bái, Đắk Lắk làm cho hơn 2.400 con gia súc bị mắc bệnh, trong đó chủ yếu là lợn thịt. 

 

Trước đó năm 2004 dịch lở mồm long móng (FMD) cũng đã bùng phát trên 10 tỉnh (10 tỉnh công bố có dịch) gây thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi.

 

Hình ảnh heo mắc bệnh lmlm được Hà Nội tiêu hủy năm 2018

 

Với sự nguy hiểm của bệnh lở mồm long móng (FMD) trên heo như vậy, việc kiểm soát FMD cần được các trại chăn nuôi đặc biệt quan tâm.

Giải pháp kiểm soát hữu hiệu nhất hiện nay là kết hợp chương trình vaccine và an toàn sinh học.

Phương thức lây lan chủ yếu của bệnh là qua đường tiêu hóa, hô hấp và tiếp xúc trực tiếp; cũng có thể lây lan gián tiếp qua dụng cụ, di chuyển của con người, phương tiện. Mầm bệnh phát tán theo gió nên bệnh lây lan rất nhanh. Nguồn chứa virus là nước bọt, nước tiểu, phân, sữa, tinh dịch, hơi thở thú bệnh, thịt và phủ tạng thú bệnh, nước rửa chuồng trại, chất thải của chăn nuôi, phương tiện vận chuyển, người vắt sữa mang virus,…

Do vậy việc kiểm soát ATSH là rất quan trọng, giúp hạn chế tối đa mầm bệnh xâm nhiễm vào trại.

Ngoài việc kiểm soát ATSH, thì việc nâng cao sức đề kháng và khả năng miễn dịch cũng góp phần giúp heo chống lại virus khi tiếp xúc.

Giải pháp vaccine vẫn được các chuyên gia khuyến cáo trong việc kiểm soát FMD trong chăn nuôi heo.

 

Lịch vaccine Lở mồm long móng được khuyến cáo như sau:

Heo đực giống (heo nọc): năm 2 lần

Heo hậu bị: trước khi phối 45 ngày

Heo nái: sau khi phối 12 tuần

Heo con:

Mũi 01: 6-8 tuần tuồi

Mũi 02: 10-12 tuần tuổi

Lịch vaccine cho heo con có thể thay đổi dựa vào chương trình kiểm soát miễn dịch để tránh hiện tượng trung hòa kháng thể mẹ truyền

(Lịch vaccine được công ty Avac cung cấp)

 

Nằm trong chuỗi giá trị khép kín của tập đoàn A Group (USA) - Công ty TNHH MTV Avet Việt Nam là một mắt xích quan trọng được đính hướng là hệ thống chuyên kinh doanh, phân phối vaccine và các sản phẩm thuốc thú y cho ngành chăn nuôi như vaccine FMD, PRRS, PED, Circo, Cúm gia cầm,... Đặc biệt Công ty TNHH MTV Avet Việt Nam là một trong những công ty tiên phong cho việc đưa nền chăn nuôi tại Việt Nam theo hướng đi mới bền vững hơn bằng các sản phẩm Thảo dược.

Chúng tôi luôn mong muốn bằng việc cung cấp các sản phẩm hàng đầu cùng việc đưa ra các thông tin, kiến thức chăn nuôi thú y chuyên nghiệp sẽ góp phần nâng tầm nền chăn nuôi tại Việt Nam lên một bước phát triển mới hiệu quả hơn và chất lượng hơn

              

- Trụ sở chính:          Công ty TNHH MTV Avet Việt Nam 

Địa chỉ: BT M07-02, Khu A, KĐT mới Dương Nội, P. La Khê, q. Hà Đông, TP. Hà Nội

                        Sđt: 0221 629 6868               Website: www.avac.com.vn

- Miền Trung:            CN Đà Nẵng - Công ty TNHH MTV Avac Việt Nam

                        Địa chỉ: Số 2 Đặng Trần Côn, p. Nại Hiên Đông, Q. Sơn Trà, TP. Đà Nẵng

                        Sđt: 0236 651 6869

- Miền Nam: CN Miền Nam - Công ty TNHH MTV Avac Việt Nam

                        Địa chỉ: 708 Quốc lộ 1A, P. Thạnh Lộc, Q.12, TP. Hồ Chí Minh

                        Sđt: 0282 261 2828

 

Giới thiệu sản phẩm vaccin Cavac FMD – Type O

- Vaccin Cavac FMD – Type O được công ty TNHH MTV Avet nhập khẩu từ Trung Quốc là một sản phẩm duy nhất trên thị trường có 2 kháng nguyên bao gồm:

               + O/Mya98/XJ/2010 thuộc dòng O-Mya98 đang lưu hành chủ yếu ở Việt Nam theo công văn số 12/TY-DT ban hành ngày 03/01/2019 của Cục Thú y.

              +  O/GX/09-7 thuộc dòng O-CATHAY đây là dòng Cathay mới đang lưu hành chủ yếu tại Trung Quốc.

- Với hàm lượng kháng nguyên 6PD₅₀ và 10PD₅₀ , Vaccin Cavac FMD – Type O tạo được kháng thể nhanh, mạnh và kéo dài giúp bảo vệ đàn heo được tốt hơn.

-Vaccin đang được các tập đoàn chăn nuôi quy mô lớn ở Việt Nam tin dùng và hiệu quả đã được kiểm chứng thông qua các báo cáo thử nghiệm tại thực địa các trang trại.